İstanbul Ardahanlılar Kültür Evi: Eğitimdeki başarısızlığı masaya yatırdı

Ardahan Kültür Evi bünyesinde toplanan Dernekler, Başkan Tüncer Dağ’ın başkanlığında yapılan geniş çaplı çalışmayla aşağıda bulunan eğitim raporunda ortaya çıkan değerlendirme şu şekilde:

GENEL BİLGİLER

• Okul: 165 i köylerde ve 35 i şehir merkezlerinde olmak üzere 200
• Derslik: 826 sı köylerde 505 i şehir merkezlerinde olmak üzere 1331
• Öğretmen: 658 i köylerde 531 i şehirlerde olmak üzere idareciler dahil 1297 öğretmen bulunmakta. İl Genelinde idareciler hariç 652 kadrolu ve 530 sözleşmeli öğretmen görev yapmaktadır.  İl Genelinde norm kadroya göre tüm branşlarda 1551 öğretmen bulunması gerekmektedir. Görev alan kadrolu ve sözleşmeli tüm öğretmenler Yüksek Öğrenim Kurumunda mezun olup, pedagojik eğitime sahiptirler.
• Öğrenci: 11738 i köylerde 11698 i şehir merkezlerinde olmak üzere 23536 öğrenci bulunmaktadır.
• Öğrencilerin Dağılımı: 2426 sı okul öncesi, 16.007 sı İlköğretim, 5003 u ortaöğretim
• 1700 öğrenci taşıma sistemi ile ve 3651 öğrenci yatılı olarak eğitim görmektedir.
• Okul Öncesi: Anaokulundan 4 okulda 16 derslikte 16 öğretmen ile 291 öğrenci ve Anasınıfında 148 okulda 154 derslikte 105 öğretmen ile 2623 öğrenci eğitim görmektedir. 
• İlköğretim : 111 Okulda 280 derslikte  139 öğretmen ile 2937 öğrenci Birleştirilmiş sınıflarda eğitim görmektedir.. 5 yıllık eğitim veren okul sayısı 15, derslik sayısı 90, öğretmen sayısı 68 ve öğrenci sayısı 1280  dır. 8 yıllık eğitim veren okul sayısı 50, derslik sayısı 593, öğretmen sayısı 665 ve öğrenci sayısı 12233 dur. 
• Ortaöğretim:  Genel Lise olarak 9 okulda 123 derslikte 135 öğretmen ve 2805 öğrenci, Mesleki 11 okulda ise 89 derslikte 138 öğretmen ve 2434 öğrenci eğitim görmektedir.
•  Köylerdeki okullarda ortalama 5 derslik bulunmakta iken şehirlerde ortalama derslik sayısı 14 dur.
• Köylerde bulunan 165 okuldan 658 öğretmen olarak dikkate alındığında ortalama okullardaki öğretmen sayısı 4 iken, şehirlerde her okulda ortalama 15 öğretmen bulunmaktadır.
• Köylerde bulunan 826 derslikte 658 öğretmenin görev aldığı dikkate alındığında derslik başına düşen öğretmen sayısı 0,7 dır. Köylerdeki birleşmiş sınıfların etkisi görülmektedir.
• Öğretmen Açığı: 37 Sınıf Öğretmenliği, 22 Bilim Teknolojileri, 38 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, 17 Türk Dili ve Edebiyatı, 13 Fen Teknolojisi, 20 İngilizce, 46 Rehber Öğretmeni, 11 Tarih Öğretmeni, 31 Beden Eğitimi Öğretmeni, 13 Matematik, 15 Sosyal Bilgiler, 36 Okul Öncesi ve 33 Teknoloji ve tasarım olmak üzere toplam 332 öğretmen açığı bulunmaktadır. 
• Branşlarda ki öğretmen açığı diğer branşlardaki öğretmenler tarafında karşılanmaktadır. Öğretmenler en fazla ders saati olan 30 saat derslere girmektedirler.
• Ardahan İl Genelinde bulunan okullardan görev yapan Müdürlerden 27 si asıl ve 55 vekil veya geçicidir. Müdür Yardımcılarının ise 57 si asıl ve 53 vekil veya geçicidir.
• Ardahan İl Genelinde 2 dershane bulunmaktadır. İkisinin öğrenci sayısı 417 dir. Dershane ücretleri ilköğretim için 700–750 ve ortaöğretim için 900–1000 TL dir.
• Ardahan ve İlçelerinde 6 adet YİBO mevcut olup, burada öğrenim gören öğrenci sayısı 3414 dur. 6 Adet YİBO’nun toplam yatılık kapasitesi 1768 olup doluluk oranı %93 dur.
• Ardahan öğretmenler atama tercih listelerinde son sırada yazılmakta ve daha çok tercih dışı ve düşük puanlı öğretmenler atanmaktadır.
• Ardahan 2009 SBS’de 75 ve ÖSS’de 81 sırada yer almıştır.

2010 Sınav döneminde Ardahan Genelinde 2225 öğrenci sınava girmiş 680 öğrenci 180 baraj puanını aşmıştır. 2225 kişi içerisinde 2009-2010 öğretim yılında öğrenci olanların sayısı 862 kişidir. Kalan 1363 kişi ise önceki dönemlerde mezun olanlar ile Ardahan’da görev yapan kamu görevlilerinden oluşmaktadır.

Genel katılımdaki başarı oranı %32

Eğitime devam eden öğrencilerdeki başarı oranı %76 dır.  Ardahan İl Genelindeki başarı oranının düşük seviyede olmasının nedeni önceki dönemlerde mezun olanlar ile kamu kurum ve kuruluşlarda sınava girenlerde kaynaklanmaktadır.  

2009 Döneminde 1905 Aday sınavlara girerken 2010 Döneminde 2225 Aday sınavlara girmiştir. 2009  OSS Başarı Ortalaması %85,17 iken 2010 Başarı Ortalaması %76 dır. 2009 dönemine göre 2010 döneminde düşüş göstermiştir.  

2009 DÖNEM DEĞERLENDİRMESİ

• Ardahan'da 2008 – 2009 Eğitim Öğretim yılında 756 lise mezunu öğrenciden 708 tanesi sınava girdi ve bunlardan 68 i dört yıllık puan barajını aşamadılar. 478 kişi ise 165- 300 arasında puan aldı. 300' üzerinde 125 kişi  puan aldı. Ardahan'da sınava girenlerden % 85,17 si üniversitede başarı sağladı. Üniversite sınavlarına  girenlerin toplam sayısı 1905 öğrencidir.. Yeni mezun olanların sayısı ise 756 kişidir.
• ÖSS sınavında Ardahan son sırayı alırken  Özgür Yılmaz, Sayısal–2 alanında ek puanlı Türkiye 116'sı oldu. İlk bin içinde 9 öğrencisi bulunan Ardahan’da özel bir dershaneye giden öğrenciler Ardahan İl genelinde  tüm alanlarda birincileri çıkarmıştır..  Türkiye başarısının yanı sıra Ardahan ÖSS birincileri de bu dershaneden çıkmıştır. Ardahan'da Say–2 alanında Özgür Yılmaz il birincisi olurken, Söz–2 alanında Muhammed Abat, EA–2 alanında Serap Bedir ve yabancı dil sınavında Elif Sütçü il birinciliğini,   Muhammed Abat ek puanlı Türkiye 262.si, Aydanur Şahin Söz-2 Türkiye 505.si, Elif Irmak Söz-2 Türkiye 563.sü, Serap Bedir EA-2 Türkiye 417.sı, Emrah Aktel EA-2 Türkiye 549.su, Elif Sütçü YDS Türkiye 604.sü, Rıfat Ağrak YDS Türkiye 757.si ve yağmur Kaya YDS Türkiye 788.si olma başarısını göstermişlerdir.  
  
  

BAŞARISIZLIĞIN NEDENLERİ

1)      1992-2010 yılları arasında 10 Vali 13 Milli Eğitim Müdürü değiştirmiş. Gelen Milli Eğitim Müdürlerinin içinde sadece 3 tanesi kadrolu Müdür iken diğerleri Ardahan’a gelerek kadro aldıktan sonra gitmişlerdir. Valilerde ise bir tanesi Vali olarak atanmış fakat mahkeme kararı ile tekrar eski yerine dönmüştür. İdari birimlerde görev yapanların devamlı değişmesi beraberinde istikrarsızlığı getirmektedir.

2)      Ardahan’da Anadolu Lisesi, Anadolu Öğretmen Lisesi ve Fen Lisesi bulunmasına rağmen her yıl ancak 5- 7 arasında kadrolu öğretmenle eğitim vermektedir. Bu okulların fiziki özelliği Türkiye ortalamasının altındadır.

3)      Uzman Öğretmen açığında kaynaklı olarak eğitimin kalitesi Ortaöğretim seviyesinde itibaren düşmektedir.

4)     İlimizde taşıma sistemi ile eğitim verilmesi nedeni ile aile ortamında uzak kalan öğrenciler ortama ayak uyduramamakta ve başarısız duruma düşmektedirler.

5)     Ardahan'a atanan öğretmenlerin bölgede kalma ortalaması 2 yıldır. Ayrıca kıdem ortalaması 3.5  yıldır. Her yıl öğretmenlerin %50 si değişmektedir.   Tecrübesi daha az olan öğretmenler atandığından ve istikrarsızlıktan dolayı eğitimde istenilen başarı sağlanamamaktadır.

6)     Köylerde öğretmenlerin ikamet etmelerinde ve sosyal ortamın eksikliğinde kaynaklı olarak öğretmenlerin il ve ilçe merkezlerinde ikamet etmelerinden dolayı köy halkı ile yeteri kadar uyum sağlanamamakta ve veli öğretmen ilişkisi sağlıklı kurulamamakta ve veliler öğrenciler ile yeteri kadar ilgilenememektedir.

7)     Bölgede tarım ve hayvancılığın yoğun olması nedeni ile öğrenciler zamanlarının önemli bir bölümünü tarım ve hayvancılık konusunda aileye katkı sunmakla geçirmektedirler.

8)     Ardahan’dan Endüstri Meslek Liseleri ve Çok Programlı Liselerde okuyan öğrencilerin dereceleri diğer illerle oranlandığında ciddi bir başarısızlık göze çarpmaktadır. Bu öğrencilerin zorunlu staj dönemleri yeteri kadar kontrol altına alınamamaktadır.

9)     Damal İlçemizin diğer ilçelere nazaran öğretmenlerin konaklaması konusunda sıkıntı yaşanmaktadır. Öğretmen evinin olmaması nedeni ile öğretmenler belediye tarafından tahsis edilen misafirhanede kalmaktadır.

10) İl ve İlçelerde bulunan öğretmen evleri öğretmenlerden ziyade diğer kamu kurum ve kuruluşları ile bölge dışından gelen diğer konuklara tahsis edilmekte ve öğretmenler yeteri kadar öğretmen evlerinden istifade edememektedirler.

11) Ardahan’da üniversiteye hazırlanan öğrencilere Polis ve Asker tarafında eğitim verilmesi psikolojik tepki nedeni ile başarısızlık getirmektedir.

12).Ardahan’da bulunan Dershane sayısı bu başarısızlıktan diğer bir etken olurken, var olan iki dershanesinin de devletin eğitim yuvaları gibi yeterli donanıma ve öğretmene sahip olmadığı.

ÇÖZÜM

1)      Öğretmen açığı giderilmeli, uzman eğitim kadrosu atanmalı ve bölgede kalma süresi uzatılmalıdır.

2)      Öğretmen maaşları arttırılmalı ya da asker ve poliste uygulandığı gibi bölgeye uygun yüksek maaş sistemi ile mecburi hale getirilmelidir.

3)      Öğretmenlerin bölgede kalması için gerekli altyapı oluşturulmalı. Ulaşım, konaklama ve sosyal donatılara ağırlık verilmelidir.

4)      Öğretmenlerin kullanması için tahsis edilen öğretmen evleri işlev hale getirilmeli ve konaklama önceliği öğretmenlere verilmelidir.

5)      Öğretmenlerin ikamet edebilmeleri için öğretmen lojmanları yapılmalıdır.

6)      Bölgede yeteri kadar konutun olmamasından kaynaklı olarak kira ücretlerinin yüksek olması önemli bir ekonomik neden olmasından dolayı öğretmenlerin kira giderleri devlet tarafından karşılanmalıdır.

7)      Ardahan kökenli öğretmenlerin atanmasına ağırlık verilmelidir.

8)      Ardahan’a atanan idari kadroların tecrübeli ve mesleki bilgi ve birikimlerinin olmasına dikkat edilmelidir.

9)      Okulların altyapı durumu, fiziki konumu iyileştirilmeli ve donanımlı hale getirilmelidir.

10)  Ardahan’daki eğitime destek amaçlı teşvik uygulamalar devreye konulmalı ve özel teşebbüslerin eğitime destek vermeleri yönünde çalışma başlatılmalıdır.

11)  Öğrenci, veli ve öğretmen ilişkisinin sağlıklı kurulması ve öğrenci velilerinin de yeteri kadar bilgilendirilmesi amacı ile rehberlik uzmanları tarafında sempozyum ve konferanslar verilmelidir.

12)   Meslek liselerinde okuyan öğrencilerin mesleki staj dönemleri kontrol altına alınmalı ve mesleki eğitimini başarı ile tamamlayabilmesi için devlet tarafından istihdam ortamı sağlanmalıdır.

13)  Ağırlıklı olarak sınavlara hazırlık dönemlerinde öğrencilere psikolojik destek verilmeli ve rehberlik eğitimcilerinin sayısı artırılmalıdır.

14) Özel Dershanelerin sayısı artırılmalı ve bölgedeki ekonomik durum göz önüne alınarak dershane ücretleri devlet tarafından karşılanmalıdır.

15)  Sınavlar öncesi okullar arası yarışmaların artırılması ve bunun sonucunda gerek öğretmenlerin ve gerek ise öğrencilerin teşvik edilmesi için maaş ve tatil gezileri gibi ödüllendirilmelere gidilmelidir.

16)   Ardahan Üniversitesi ile işbirliği yapılarak öğretim üyelerinden ve üniversite öğrencilerinden faydalanılmalıdır.

17)   Sivil toplum örgütleri ile işbirliği yapılmalı, il dışında bulunan derneklerin çalışmalarını eğitim öncelikli yapmaları sağlanmalıdır.

18)   Birleştirilmiş sınıf sisteme son verilmelidir.

19)   Bölgedeki kış ve yol koşulları dikkate alınarak taşıma sistemine son verilmelidir. YİBO gibi okulların yaygınlaştırılmasına ağırlık verilmelidir

20)   Öğrencileri daha çok çalışmaya teşvik edecek sosyal etkinliklere ağırlık verilmeli ve velilerinde bu etkinliklerle öğrencileriyle sosyal çalışmalara katılmaları sağlanmalıdır.

21)   Başarılı iller ile ‘Kardeş Okul’ uygulamasına ağırlık verilmeli ve başarılı illerdeki okulların çalışma yöntemlerinin yerinde görülmesi sağlanmalıdır.

22)   Bakanlık düzeyinde başta Ardahan olmak üzere başarısız iller için özel bürolar, ya da İl Eğitimi Takip Merkezleri kurulmalıdır. Eğitim sıkı bir denetime tabi tutulmalı, Eğitim Takip Merkezleri tarafından başarısızlığın nedenleri sıkça rapor edilerek üst birimlere bildirilmeli ve çözüm için takipçisi olmalıdır.