Sarıkamışlı İbrahim Amca ' Hamamın' müsteciriydi. Aklım kestiğinde ve biz yetişen çağda.
Sinemalar terkeylediler.
Çok rica minnet edildi. Cotturamadılar.
Ve kerhen çekildi, gittiler.
" _ Gidecem ha gidecem!"
Ey canım gidecen get, seninle mi oynuycaz!"
Hamam'a dert değmesin. Korganın değmesin!
El adamları, bekarlar nerde paklanır? Yoksam!
Sarıkamışlı İbrahim Amca ' Hamamın' müsteciriydi. Aklım kestiğinde ve biz yetişen çağda. Bila istifade müşahademle. Hamamcı Abbas Dayının oğlu İbrahim Efendi ailece çalışırdılar. Ki; evleri ( Serhat) Aslangörür' lerin hayatlı eski Rus binasının birini kiralamıştılar. Validem onların günlerinde biraraya gelirdiler. Bense bu vesileyle hayatın içindeki o ev ve Aslangörürlerin evi görmüştüm. Ev bizim çakaturalı ev'e benzemiyordu. Yedi yaşında falan'ım. Ama analiz yapabiliyormuş: "Küçük insan."
Çocuklara: " Küçük insan derler. Gıdik vicdanlı da derler idi."
Evlerin döşemesi bizim evin tahta döşemesinden ayıramazdınız. Cilalı tahtalar açık kahverenkli. Cilasız'ın aleyhine süslüydü. Fikrim sempatiyle kaydı. Bizim evlere göre sempatimi gören o dakka sezerdi. Beğenmiştim burayı.
Pencereler kanatlı. İki kat camlıydı pencere. Duvarlar yağlı boya. Biz mavi çivitle boyatmıştık. Beyaz kireçle boyatmışlığımız variydi. Gözümü alan yağlı boyanın temizliği etkilediği varitti. Merdivenleri trabzanlardan hızla inerken çıkan sesler.
Çocuklar: Bayıra yukarı; bayıra aşağı, iniyoruz.
Merdivanı kıracağız.
G
örsen nerdeyse diyeceğin:
_Defolun! Adamın merdivanını yıkacağsız!
Diller dillense: Diler ise şayet...
Abbas Dayı babalarıydı.Çekip çeviren her ailenin büyüğü: Babalar...
Hamamın odunu, kömürü tedarikliydi. İmza: Abbas Dayı.
Y
edi yaşına girmemişim: Bila ücret. Ücrete tabii olmuyorum; para- pul ödenmiyor.
Senelerden sene idi.
Gitmişizde; görmüşüzde!
Girişte soyunma yerleri ip'le ayırmıştılar. Müşterinin kendisi ayırırdı: Örtülerle, üstünü elbisesini açınacak yerin. Patron kasası az adımladın mı kapının yanındaydı. Salonun yarısı sekilikti, hanlar da böyleydi. Esin noktası han'ın yatma sekisiydi, galiba. Adamın beline gelirdi seki. Müşteri zıplayıp sekiye oturmak zorundaydı. Hoppanır!..
Ayakkabıların açar yere bırakırdı. Nalınlar hazırdı. Sekiliğe kilimler serilmişti. Dibe doğru yastıklar; hamamdan çıktığında keyf yapmaya sırtlarına çekerdiler. Millet'te zevk varmış! O zamanlardan... beline poşa peştemalı sarardın.
Dört parmak eninde dik çizgiler; desenli şaldı. Havluyu ve kurulanma peştemalını kasaya cüzdanı bıraktığında alırdın. Sabon vs vs...
Kubbealtı alem hamamın içi, buhar güman verse.
Göbektaşında keseci zurmallıyı keseliyor.
Adam doktorun elinde olur'a, Zurmallı suç'ukmuş hiç kıpırdanmıyor. Zurmallı sesini etmer.
Keseci kendi kendine:
"Uykuda mısın sevgili yarim uyan uyan.
Aç pencereni göreyim yüzünü uyan uyan."
Türküsünü söylüyor.
Lelevarkinisden; Lelevarkinisli kurnanın başında sıcak musluğu kapattı. Soğuğunu açtı. Suyu kararlayacak. Başına su dökünecek.
Sabon kırtiğini bitirememiş daha. İki, üç saattir içerde. Helevanlı Mal Meydanına kısrak at getirmişti. Sattıktan sonra boy abdesti alayım öyle yola çıkayım. demişti.
Üç buçuk saattirde bu, suyu tüketiyor. Hamamcı bunları takip ediyor. Birazdan icap edeni uygulayacak. Esnafın da savunma mekanizmaları vardır.Lokantacı kurufasulye sımarlayan müşterinin iki sepet ekmek yemesine dur demesini biliyorsa. Hamamcıda peştemal katında kaç kendini bilmezi dıldıbıl meydana doğru sürüp çıkartmıştıki. Olayın niyetselliğini bir tam idrak edelim. Helelik dur!..
Sirazkomlu yıkanıyor. Dört saati düşmez hamamda olduğu. Keseci mırıldanmaya başladı:
" _ Suyu belediyeden paraynan alıyor hamamcı. Sebil değil. Onlara da Kunzut'tan getiriyer veriyerler. Bila ücretle mi sanıyorsunuz? Hopa'nın altından künknen Karadenizden çekmiyerler ya kardeşlik!"
Kerkedenli kaç saattir içerde. Sudan ölü çıkarırlar, eti gömgök olmuş. Aynen çopur olmuştu eti gövdesi. Bu da laf'a karıştı:
Kaynanası güzel! Para veriyoruz! Penes vermiyoruz!
Cicorlu Morufkalıya göz etti.
Bu hamur çok su götürür. diye.
Lafı değiştirdiler:
_ UZUN UZUN KAMIŞLAR ( UY AMMAN)
UCUNU BOYAMIŞLAR ( UY AMMAN)
BENİM NAZLI YARİMİ ( UY AMMAN)
DIŞARI YOLLAMIŞLAR ( UY AMMAN)
Cicorlu, Morufkalı, Sirazkomlu, Kerkedenli, Helevanlı, Lelevarkinisli, Zurmallı, sesleri kubbede filitre olduğundan, avazları güzel çıkıyor. Bunlarda seslerinin hakikaten güzelliğinden; böyle bilip duruyorlar.
Hamamdan çıktılar. Neyse, çıkartıldılar diyelim veya.
Sekinin üstünde, gene çığırmaya başladılar:
" ...kamışları" söylüyorlar.
Herbiri yek diğerinin sesini işitti:
" _ Ne sesin varmış!" diye iltifatlaştılar.
Güzel söylediler. Hamam yaramıştı.
" UZUN UZUN GEMİŞLERRRR!... UYYY AMMANNN!"
Yalçınar Yılmaz
