70 yılı aşkın bir süredir kapalı olan bu kapı, ikinci kez Ardahan il olduktan sonra gündeme geliyor ve prefabrik binaları yapılıyor. 1998'de bitiyor ve açılmıyor. 2000 yılında bir heyet yeniden konuyu gündeme getirmek üzere Ankara'ya, ardından Gürcistan'a gidiyor.
Somut bir şey elde edilemiyor, fakat önemli bilgiler elde ediliyor ve önemli gözlemlerde bulunuluyor. Memleketin dostlarıyla dost görünenlerini ayırt edebilme yolunda epey tecrübe kazanılıyor! Aradan yaklaşık 9 yıl geçiyor.
2009'da bir heyet isteniyor Ankara'dan. Heyet geliyor ve peşine Gürcistan-Türkiye buluşmaları, ortak heyetler süreci başlıyor ve 70 yılı aşan özlem, yapılan ikili anlaşmalarla yeni bir hukuka kavuşuyor ve süreç 4 yıl içinde, Çıldır-Aktaş'ta, 70 yıl önce basit bir yapı ve gümrük noktası olan yerde, Türkiye'nin 3. büyük kapısının inşasına başlanacak noktaya geliyor.
İnşaat için şantiye kurulmaya başlandı. Bir yıllık bir süreç içinde bitecek. Bu kapıya giden yol, Ardahan İl merkezine gelen bağlantıları gibi, il den bu noktaya kadar bölünmüş yol standardında yapılıyor ve 1-2 yıl içinde bitecek. Emeği geçenler sağ olsunlar…Ülkenin sonunda unutulmuşluğunu yaşayan garip il, "dünyanın ortası" oluyor!!!'
BİR DAVA' Üstüne Birkaç söz...Ardahan yeniden il olmadan önce, Kars'ın ilçesi iken, iline, Kars'a gelen treni vardı. Bu tren, Ermenistan üzerinden SSCB'ye, dolayısıyla Kafkaslar ve ötesine Türkiye'nin tren yolu bağlantısını sağlıyordu.
Sovyetler dağılınca ve Ermenistan Azerbaycan'a saldırıp işgal edince, başlangıçta seyirci kalan Türkiye, zaman içerisinde tepkisini koydu ve Ermenistan'ın, Azerbaycan'a saldırganlığı yanında Türkiye'yi suçlayıcı tutumları nedeniyle Tren ve Karayolu bağlantıları kapatıldı.Zaten, Azerbaycan'la ilişkileri bozulmuş Ermenistan'a, Türkiye'den giden tren veya karayolunun Ermenistan ötesine geçme şansı da kalmamış oluyordu.
Yine, 90'lı yıllarda gündeme gelen ve 1998'de ihaleye çıkıp iptal edilen Kars-Tiflis-Bakü tren yolu, bu iptal ve sonrasında yaşananlarla birlikte 'Ardahan'a Tren' bağlamında, Çıldır Gölü'nün batısından geçip Çıldır İlçe merkezi yakınında bir istasyonla Aktaş'tan Karzak-Gürcistana geçecekken, yeni güzergah, Çıldır Gölü'nün doğusuna kaydırılmasındaki 'hissedilen gizli maksat'la birlikte, Ardahanlılar açısından bir DAVA'ya dönüşmüş oluyor.
Evet Kars-Tiflis-Bakü tren hattı Ardahan'ın Çıldır ilçesinden Gürcistan’a geçiyor ve bu ilçemizin Cambaz köyünde bir istasyon öngörülüyor. Projesinde, sınır aşan trenin son kontrol istasyonu olarak ön görülen bu istasyon, yapılan girişimlerle Gümrük Geçiş Noktası, yani, Demiryolu Gümrük İstasyonu halini alıyor ve Ardahan il sınırları içinde, il merkezine 50 kilometre mesafede bir istasyonu oluyor.
Öncesinde, bu istasyon yalnız bir kontrol noktası iken, gelişen tepkiler karşısında, Arpaçay’a bağlanan Doğruyol köyünden ayrılan bir "kılçık" hatla 70 kilometrelik bir demiryolu ile Ardahan İl merkezine tren getirilmesi projelendiriliyor.
Edinilen bilgiye göre yaklaşık 750.000.TL harcanarak 5 yıl önce hazırlanan bu hat, Ardahanlıyı susturmak için yapılıyor ve hayata geçmesi için hiç bir yatırım programına konulmuyor yıllardır. X Hatta bu hat, Çevre Şehircilik Bakanlığınca hazırlanıp 2013'ün Haziran ayında son halini alan ÇEVRE DÜZENİ PLAN'ında yer alıyor, ama ÇILDIR-CAMBAZLAR İSTASYONU, ne hikmetse bu ÇEVRE DÜZENİ PLAN'ında yer almıyor.
Plana yapılan ilk itirazdan sonuç alınamayınca ikinci itiraz belgelendirilerek (Gümrük Geçiş Noktası Anlaşması) yapılıyor ve PLAN'a işletiliyor.Tam da bu günlerde, ARDAHANA YENİ BİR TREN GELİYOR...!
SUZUZ'DAN!!!CAMBAZ tren istasyonu Ardahan'a 50 Km. iken, buradan bağlantı kimsenin aklına gelmiyor, ki bu hem ulusal hemde uluslararası bağlantı noktası oluyor, bunun yerine, yalnızca iç hat bağlantısı düşünülerek, Kars-Doğruyol-Ardahan iken, dönüyor, dolaşıyor, Kars-Susuz-Ardahan hattına dönüşüyor.
Bu dava henüz 'esastan' tartışılmıyor toplum nezdinde...Biz süreci adım adım, çok yakından izliyoruz.Ve fakat yeni bir 'DAVA'nın 'yapraklarını' da yeni çeviriyor Ardahan...
İÇ GÜMRÜK istiyor. Ve bunun için 05.07.2013 günü panel yapılacağını duyurarak, seviniyoruz.İzlemeye üstümüze düşecek katkıyı yapmaya devam ederek...
Mustafkupeli36@hotmail.com